Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankası (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) bugün yayımlayacağı toplantı tutanaklarına kilitlenmiş durumda. ABD yönetiminin korumacı ticaret politikaları küresel ekonomiye riskler getirirken, öngörülemeyen haber akışı ve ABD Başkanı Donald Trump’ın değişken kararları piyasalarda kırılganlıkları artırıyor. Trump’ın AB’ye yönelik tarifeleri erteleme kararı piyasalarda kısa süreli bir iyimserlik yaratmış olsa da, gelecekteki yeni gerilimlerin belirsizliği bu iyimserliği gölgelemiş durumda. Tüm gözler, Fed’in gelecek politikalarına dair ipuçları verecek tutanaklarda ve bu tutanaklar, piyasaların yönünü kesinlikle belirleyecek.
Ticaret Politikaları ve Fed’in Enflasyonla Mücadelesi
ABD Başkanı Donald Trump’ın hafta sonu Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından, AB’ye uygulanması planlanan tarifeleri ertelemesi piyasalarda bir miktar iyimserlik oluşturdu. Ancak, ilerleyen dönemde yeni restleşmelerin gündeme gelebileceğine dair soru işaretleri bu iyimserliklerin kalıcılığını tehlikeye atıyor. Trump’ın Truth Social hesabından, AB’nin hızlı bir şekilde toplantı tarihleri belirlemek üzere aradığı bildirmesi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yönelik sert ifadeleri, küresel jeopolitik gerilimlerin ve piyasa üzerindeki etkilerinin devam edeceğini kesin bir şekilde gösteriyor.
Trump’ın ABD’nin ticaret partnerlerine karşı başlattığı ve özellikle Çin’in merkeze konulduğu tarife adımlarının küresel büyümeyi baskılayabileceği ve enflasyonla mücadelede elde edilen kazanımları tehlikeye atabileceği endişeleri de sürüyor. Bu doğrultuda Fed’in tarifelerin gölgesinde nasıl bir yol izleyeceği henüz tam olarak netlik kazanmazken, Fed yetkilileri sözle yönlendirmelerinde enflasyon hedeflerine dikkat çekiyor. New York Fed Başkanı John Williams, merkez bankalarının enflasyon hedeflerinden sapma başladığında nispeten güçlü bir şekilde karşılık vermeleri gerektiğini vurguladı. Williams, enflasyonun kalıcı hale gelmesini istenmeyeceğini ancak bu durumun kalıcı olabileceği konusunda uyarıda bulundu. Analistler, mevcut koşulların başta Fed olmak üzere çoğu merkez bankasının politika alanını daralttığına işaret ederek, bugün yayımlanacak FOMC’nin 6-7 Mayıs’ta düzenlenen toplantısına ilişkin tutanakların beklendiğini ifade etti. Ayrıca analistler, perşembe günü açıklanacak büyüme verileri ile cuma günkü kişisel tüketim harcamalarının da piyasaların yönü üzerinde etkili olabileceğini kesinlikle kaydetti.
Makroekonomik veri tarafında, ABD’de dayanıklı mal siparişlerinin tutarı, nisanda aylık bazda yüzde 6,3 düşüş gösterdi. ABD’de S&P CoreLogic Case-Shiller Ulusal Konut Fiyat Endeksi, martta yıllık bazda yüzde 3,4 yükselerek konut fiyatlarının artış hızındaki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etti. Ülkede Conference Board Tüketici Güven Endeksi, mayısta 12,3 puan artışla 98’e çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Kurumsal tarafta, Trump’ın sosyal medya şirketi Trump Media and Technology Group’un Bitcoin hazinesi oluşturmak üzere yaklaşık 2,5 milyar dolar toplayacağını bildirmesi sonrasında şirketin hisseleri yüzde 10’dan fazla değer kaybetti.
Küresel Borsalar ve Emtia Piyasaları: Dalgalı Seyir Devam Ediyor
ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif başladı. Bu gelişmelerle tahvil piyasalarında dün alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi günü yüzde 4,45 seviyesine geriledi ve şu sıralarda yüzde 4,47’de bulunuyor. Altının ons fiyatı ise yüzde 0,2 artışla 3 bin 307 dolardan işlem görüyor. Dolar endeksi de yeni güne yüzde 0,3 yükselişle 99,8 seviyesinden başlarken, Brent petrolün varil fiyatı da 31 Mayıs’ta yapılacak OPEC+ toplantısı öncesinde yüzde 0,1 artışla 63,8 dolarda bulunuyor. Dün New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 2,05, Nasdaq endeksi ise yüzde 2,47 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,78 değer kazandı.
Avrupa borsaları dün Fransa hariç pozitif seyrederken, ABD ile AB arasında gerçekleşecek görüşmelerine dair iyimserlikler bölge pay piyasalarını destekledi. Öte yandan AB, ortak tedarik yoluyla savunma sanayi üretimine yatırım yapmak isteyen üye ülkeleri destekleyecek 150 milyar avroluk Avrupa Güvenlik Eylem Planı’nı (SAFE) resmen kabul etti. Bu plan, Avrupa’nın savunma kapasitesini güçlendirme kararlılığını gösteriyor. Bölgede Avrupa Merkez Bankasının (ECB) haziran ayındaki faiz kararı da merakla bekleniyor. ECB Yönetim Konseyi üyesi ve Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Başkanı Joachim Nagel, ECB’nin haziranda tekrar faiz indirip indirmeyeceğini tahmin etmek için henüz erken olduğunu söyledi ve ana neden olarak küresel belirsizliği gösterdi. AB Ticaretten Sorumlu Komisyon Üyesi Maros Sefcovic de, çelik, alüminyum, ilaç, uçak ve yarı iletkenler gibi sektörler hakkında ABD ile yapılması planlanan müzakerelere öncülük edeceğini belirtti. Dün Almanya’da DAX 40 yüzde 0,83, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,34, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,69 değer kazanırken, Fransa’da CAC 40 endeksi yatay seyretti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık başladı.
Asya tarafında ABD ile Japonya arasında planlanan yeni ticaret görüşmesinin bu hafta yapılabileceğine dair haber akışı ve bugün beklenen Nvidia’nın finansal sonuçlarının etkisiyle karışık bir seyir öne çıkıyor. Bölgede ABD ile Japonya’dan üst düzey yetkililerin bu hafta iki ülke arasındaki ticaret konularını masaya yatırması bekleniyor. Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda, süper uzun vadeli devlet tahvili getirilerindeki büyük dalgalanmaların daha kısa vadeli tahvillerin getirilerini etkileyebileceğini dile getirdi. Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,3 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 yükselirken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 geriledi.
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, dün satış ağırlıklı bir seyir izleyerek günü yüzde 1,41 değer kaybederek 9.213,58 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,1 azalışla 10.462,00 puanda işlem gördü. Dolar/TL, dün yatay seyirle 39,0700’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen üzerinde 39,0730’dan işlem görüyor. Analistler, bugün yurt içinde ekonomik güven endeksi, yurt dışında ise FOMC toplantı tutanakları ve Almanya’da işsizlik oranının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.200 ve 9.100 seviyelerinin destek, 9.300 ve 9.400 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.