Sosyal Medya Dolandırıcılığı Riskleri

Küçük, dolandırıcıların orijinal bir ürünün sayfasını kopyalayarak sosyal medya üzerinden reklamını yapabileceğini ve bu sayede sahte ürünler satarak mağduriyetlere yol açabileceğini belirtti. Özellikle kıyafet, elektronik eşya ve kişisel bakım ürünü gibi ürünlerde bu tür dolandırıcılıkların yaygın olduğunu ifade etti.

Satıcıların Kullandığı Taktikler

Küçük, dolandırıcıların “fiyat, iade ve değişim garantisi” gibi ifadeler kullanarak tüketicilere cazip görünmeye çalıştığını ve orijinal ürün satıyormuş gibi tanıtım yaptıklarını söyledi. Fakat birçok durumda kalitesiz, ucuz veya sipariş edilmeyen ürünler gönderildiğini ve değişim veya iade işlemlerinde sorun yaşandığını dile getirdi.

Tüketicilerin Hakları ve Alınması Gereken Önlemler

• Yazılı İade: Küçük, iade işlemlerinin yazılı olarak yapılması ve iadeli taahhütlü veya kargo yoluyla gönderilmesi gerektiğini vurguladı. Bu sayede iade işleminin belgelenmiş olacağını ve delil olarak kullanılabileceğini belirtti.
• Cayma Hakkı: Tüketicilerin, sosyal medya üzerinden yapılan alışverişlerde 14 gün içinde cayma hakkının bulunduğunu ve bu hakkın yasayla güvence altına alındığını ifade etti.
• Şikayet Hakkı: Tüketicilerin, mağduriyet yaşadıkları durumlarda Ticaret Bakanlığının 175 numaralı telefon hattı veya internet sitesi üzerinden şikayet hakkının olduğunu hatırlattı. Ayrıca, maddi zararlarının tazmini için tüketici hakem heyetlerine veya tüketici mahkemesine başvurabileceklerini de sözlerine ekledi.
• Dolandırıcılık Suçu: Dolandırıcılık şüphesi olduğu durumlarda savcılığa suç duyurusunda bulunulması gerektiğini belirtti.
• Güvenilir Site Tercihi: Alışverişlerin kurumsal firmalardan yapılmasının ve güvenilir internet sitelerinin tercih edilmesinin önemini vurguladı.

Tüketiciler, Kurban Bayramı gibi yoğun alışveriş yapılan dönemlerde sosyal medya dolandırıcılarına karşı daha dikkatli olmalı ve mağduriyetlerini gerekli mercilere iletmelidir. Alışveriş yaparken gerekli önlemleri alarak güvenli bir şekilde alışveriş yapılması tavsiye edilmektedir.

Düzenlemeyle neler değişecek?

• İlan sitelerinde ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ilanı vermek isteyenler, açık kimliklerini gizledikleri sahte hesaplar üzerinden ilan veremeyecek.
• Kişinin kendisine, eşine veya birinci ve ikinci derece kan hısımlarına ait olmayan ya da ilana konu taşınmaz veya taşıt sahibi tarafından yetkilendirilmediği taşınmazın veya taşıtın ilana konulması yasaklandı.
• Emlak komisyoncuları ve oto galericileri, sahip oldukları yetki belgeleri ile doğrulama yaparak, satışına yetkili oldukları taşıtı veya taşınmazı ilana koyabilecekler.
• İkinci el motorlu kara taşıtları ve taşınmazların satışına yönelik ilanlara elektronik ortam sağlayan gerçek veya tüzel kişiler, üyelikten veya ilanın yayımlanmasından önce kimlik doğrulaması yapmalarının yanı sıra, ilanın yayımlanmasından önce ilana konu ikinci el motorlu kara taşıtının veya taşınmazın ilanına yetkili olunduğuna dair doğrulama yapmakla yükümlü olacak.

Düzenleme ne zaman yürürlüğe girecek?

1 Kasım 2023 tarihinde yürürlüğe girecek düzenlemeye uymayanlar hakkında her bir aykırılık için 10 bin TL’den 100 bin TL’ye kadar idari para cezası uygulanacak.

Düzenlemenin etkileri ne olacak?

• Sahte ilanlarla yapılan dolandırıcılıkların önüne geçilmesi
• Spekülatif fiyat artışlarının önlenmesi
• İlan platformlarında yer alan ilan kirliliği ve ilanlardaki bilgi kirliliğinin önüne geçilmesi
• Tüketici mağduriyetinin azaltılması
• Emlak ve otomotiv sektöründe rekabetin artması

Düzenlemeyle birlikte ev ve araba fiyatlarında düşüş yaşanması bekleniyor.

Gayrimenkul Uzmanı Şule Duman, yeni düzenlemenin, emlak sektöründe rahatlama yaşanacağını, hem tüketicilerin hem de ilan verenlerin mağduriyet yaşamayacağını belirtti. Duman, “Son yıllarda ilan sitelerindeki rekabetin artmasıyla emlak ve otomotiv sektöründeki fahiş fiyat uygulamalarının sayısı arttı. Ticaret Bakanlığı ise haksız rekabetin önüne geçmek ve tüketicileri korumak için çeşitli yöntemler çıkardı. Daha önce otomotiv sektöründe getirilen düzenlemelerin sonucu olarak araç fiyatlarında çok büyük fiyat üşüşleri yaşanmıştı. 1 Kasım tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelik ile de emlak fiyatlarında düşüş yaşanmasını bekliyoruz. Aslında biz, bu yönetmeliğin özellikle kötü niyetli ilan vericileri engellemek için düzenlendiğini anlıyoruz. Şöyle ki; 1 Kasım’dan sonra gayrimenkul sitelerine ilan verenler kimlik ve yetki doğrulaması yapmak zorunda kalacak. Yani, taşınmaz ticareti yapan tüm işletmelerin yetki belgesi almaşı zorunlu hale gelecek. Bununla birlikte ilan siteleri yayınlanan ilanların kim tarafından verildiğini, ilan sahibinin gerçek olup olmadığını ve iyi niyetli olup, olmadığını kontrol etmek için kimlik bilgilerini alabilecek.

“Düzenlemenin, dolandırıcıların ve fiyat manipülatörlerinin önüne geçeceğini ve bu sayede piyasanın gerçek değerine döneceğini düşünüyoruz. Bu da hem tüketicilerin hem de emlak sektörünün yararına olacak.” dedi.