Kredi Büyümesi Sınırları Düşürüldü:

• Merkez Bankası, 26 Ocak 2024 tarihinde yaptığı toplantıda, ticari krediler için aylık büyüme sınırını %2,5’ten %2’ye, ihtiyaç kredilerinde ise %3’ten %2’ye düşürdü.

Uzman Görüşleri:

• Uzmanlara göre, bu karar bankaları kredi verme konusunda daha seçici olmaya itecek.
• Bankalar, sınırların üzerinde kredi büyümesi gerçekleştirmeleri halinde ek maliyetlerle karşı karşıya kalacak.
• Bu durum, kredi faizlerinde artışa yol açacak.
• Mevduat faizlerinde de artış olması bekleniyor.

Piyasalara Etkisi:

• Kredi faizlerindeki artış, yatırımları ve tüketimi olumsuz etkileyebilir.
• Bu durum, ekonomik büyümenin yavaşlamasına neden olabilir.
• Mevduat faizlerindeki artış ise tasarrufu teşvik edebilir.

Stratejist Çağlar Toros’un Görüşleri:

• NTV yayınında konuya ilişkin soruları yanıtlayan Stratejist Çağlar Toros, Merkez Bankası’nın kararının enflasyonla mücadelede önemli bir adım olduğunu söyledi.
• Toros, kredi faizlerinde bir miktar artış olması beklendiğini, ancak bunun ekonomik büyümeyi çok fazla etkilemeyeceğini savundu.
• Toros, mevduat faizlerindeki artışın ise tasarrufu teşvik edeceğini ve enflasyona karşı bir koruma sağlayacağını belirtti.

Merkez Bankası’nın kredi büyüme sınırlarını düşürmesi, piyasalarda bazı dalgalanmalara neden olabilir. Ancak, bu kararın enflasyonla mücadelede önemli bir adım olması bekleniyor.

Teminat Mektubu Zorunluluğu Kaldırıldı

Şimşek, yaptığı açıklamada, ihracatçıların finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla önemli bir adım attıklarını söyledi. Türk Eximbank’ın, katma değerli ve yüksek teknolojili ihracat yapan firmaların finansman sorunlarını çözme amacıyla, teminat mektubunun yanı sıra farklı teminat türleriyle kredi kullandırılmasını sağlayacağını belirten Şimşek, şunları kaydetti:

“Bu mekanizmalar tasarlanırken özellikle katma değerli ve yüksek teknolojili ihracat yapan firmaların, finansman zorlukları nedeniyle ihracat artışı sağlayamamasının önüne geçmeyi amaçladık. Türk Eximbank, bu doğrultuda ihracatçıların teminat mektubunun yanı sıra farklı teminat türleriyle de kredi kullanabilmesine yönelik çalışmalarını tamamlayarak uygulamaya aldı. Teminat yapısının çeşitlenmesiyle, ihracatçılarımızın teminat mektubu komisyonları nedeniyle artan finansman maliyetlerini düşürmelerine ve bunun yanı sıra diğer bankalardaki kredi limitlerini de daha etkin kullanmalarına olanak sağlanacaktır.”

İhracatçılara Daha Fazla Destek

Şimşek, özellikle katma değerli ve yüksek teknolojili ihracat yapan firmaların bu uygulamadan daha etkin yararlanabilmesi adına katma değerli ihracat artışı sağlama potansiyeli ve kredi değerliliği yüksek ihracatçıların uygulamada önceliklendirileceğini ifade etti.

Öte yandan, teminat yapısının çeşitlendirmesiyle doğabilecek olan ilave risklerin yakından izlenmesi ve etkin yönetilmesi adına yapay zeka destekli erken uyarı modelleri ve kredi izleme mekanizmalarının kurulduğunu belirten Şimşek, şunları kaydetti:

“Türk Eximbank, stratejik dönüşüm program kapsamında, önümüzdeki dönemde de yeni ürün ve uygulamalarla vermiş olduğu hizmetin hız ve kalitesini artırarak Türk ihracatçısına daha fazla destek olmaya devam edecektir.”

BDDK’nın 2024 yılı Performans Programı’nda yer alan verilere göre, 2022 yılında bankalar toplam 7 trilyon 580 milyar 668 milyon TL kredi kullandırdı. 2023 yılı için 9 trilyon 165 milyar 34 milyon TL kredi kullandırılması planlandı, fakat yıl sonunda kullandırılacak toplam kredi miktarının 13 trilyon 216 milyar 829 milyon TL’ye ulaşacağı öngörülüyor. 2024’te kullandırılması hedeflenen kredi miktarı ise 18 trilyon 942 milyar 360 milyon TL olarak ifade ediliyor.

Sektörde faaliyet gösteren banka sayısı 2022’de 58 iken bu yıl 60’a çıktı. Sektör tarafından verilen kredilerde takibe düşme oranındaki azalma da dikkati çekti. Geçen yıl kredilerin yüzde 2,10’u takibe düşerken, bu yıl sonunda oranın yüzde 1,6’ya gerilemesi öngörülüyor.

Takibe düşme oranı, bankalar için en önemli finansal sağlamlık göstergelerinden birisi olarak kabul ediliyor. Takipteki kredi oranındaki azalma, sektörün aktif kalitesinin arttığını gösteriyor. Bu durum, bankaların kredi analiz ve tahsis süreçlerinin ve bu alandaki denetimin etkinliğini yansıtıyor.

Bankacılık sisteminin net karı geçen yıl 431 milyar 614 milyon TL olarak gerçekleşti. Bankaların toplam karının yıl sonunda 613 milyar 36 milyon TL olmasının beklendiği kaydedilirken, 2024 yılı için de net karın 870 milyar 716 milyon TL olacağı tahmin ediliyor.

Kredilerin takibe düşme oranında yaşanan azalma, Türk bankacılık sektörünün sağlamlığının arttığını gösteriyor. Bu durum, ekonominin daha da güçlenmesine katkı sağlayabilir.

Mevduat artışı sürüyor

Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 2023 yılı boyunca artışını sürdürüyor. 2023 yılı başında 12 trilyon 750 milyar lira olan toplam mevduat, 27 Ekim itibarıyla 14 trilyon 274,4 milyar liraya yükseldi. Bu artışta, TL cinsi mevduatların yanı sıra YP cinsi mevduatların da etkisi oldu.

Kredi hacmi de artıyor

Bankacılık sektörünün toplam kredi hacmi de 27 Ekim ile biten haftada 117 milyar 518 milyon 894 bin lira artarak 10 trilyon 479 milyar 350 milyon 311 bin liraya yükseldi. Bu artışta, tüketici kredileri ve ticari kredilerin etkisi oldu.

Bankacılık sektörünün toplam mevduat ve kredi hacmindeki artışlar, ekonominin toparlanma sürecine işaret ediyor. Bu artışlar, vatandaşların ve işletmelerin finansal piyasalara olan güveninin arttığını gösteriyor.

Programın içeriği

Program kapsamında, selden etkilenen KOBİ’ler, 1 milyon liraya kadar faizsiz kredi kullanabilecek. Krediler, 12 ay geri ödemesiz, 24 ay vadeli olacak.

Başvuru koşulları

Programa başvuru yapabilmek için KOBİ’lerin aşağıdaki koşulları sağlaması gerekiyor:

• İstanbul’da faaliyet göstermek
• Selden zarar gördüğünü belgelemek
• KOSGEB’de kayıtlı olmak

Başvuru süreci

Başvurular, KOSGEB’in internet sitesi üzerinden yapılacak. Başvuruların son tarihi ise 31 Aralık 2023.

IMF Başkanı Kristalina Georgieva, yaptığı açıklamada, “Bu, IMF’nin küresel ekonomiyi destekleme kapasitesini artıracak ve üye ülkelere daha fazla finansman sağlayacak önemli bir adımdır” dedi.

Anlaşmaya göre, IMF’nin kredi kaynakları 285 milyar ABD doları artırılacak. Bu artış, fonun toplam kredi kaynaklarını 800 milyar ABD doları seviyesine çıkaracak.

Kredi kaynaklarındaki artış, IMF’nin, küresel ekonomik krizler ve diğer zorluklar karşısında üye ülkelere daha fazla finansman sağlayabilmesini sağlayacak.

Anlaşmanın, küresel ekonomiye önemli bir destek sağlayacağı belirtiliyor. IMF’nin kredi kaynaklarındaki artış, özellikle gelişmekte olan ülkeler için önemli bir rahatlama sağlayacak.

Gelişmekte olan ülkeler, küresel ekonomik krizler ve diğer zorluklar karşısında finansman ihtiyacını karşılamak için IMF’ye başvurabiliyor. IMF’nin kredi kaynaklarındaki artış, bu ülkelerin daha kolay finansman bulabilmesini sağlayacak.

Anlaşma, IMF’nin küresel ekonomiyi destekleme kapasitesini artıracak. IMF, kriz dönemlerinde üye ülkelere finansman sağlayarak, küresel ekonominin istikrarını korumaya çalışıyor.

IMF’nin kredi kaynaklarındaki artış, fonun bu kapasitesini artıracak ve küresel ekonomiyi daha iyi desteklemesini sağlayacak.

IMF’nin kredi kaynaklarındaki artış, küresel ekonomiye önemli bir destek sağlayacak. Anlaşma, gelişmekte olan ülkelere finansman imkanı sunarak, küresel ekonominin istikrarını korumaya yardımcı olacak.

Kredi faizlerindeki artış

Merkez Bankası, 19 Temmuz 2023 tarihinde faiz oranlarını 50 baz puan artırarak yüzde 20 seviyesine çıkardı. Bu artış, taşıt kredilerinde de faiz oranlarının yükselmesine neden oldu.

Taşıt kredisi faiz oranları

48 ay vade ve 400 bin TL’ye kadar kullandırılacak bir kredide faiz oranı yüzde 70, 36 ay vadede 400 bin TL-800 bin TL arası kullandırılacak bir kredide faiz oranı yüzde 50, 24 ay vade ve 800 bin ile 1 milyon 200 bin arası kullandırılacak bir kredide faiz oranı yüzde 30, 12 ay vade ve 1 milyon 200 bin ile 2 milyon TL tutarında kullandırılacak bir kredide faiz oranı yüzde 20 olarak belirlendi.

Piyasada durgunluk

Kredi faizlerindeki artış, araba piyasasında düşüşe neden oldu. Sektör temsilcileri, yaşanan durgunluğun devam edeceğini öngörüyor.

Sektör temsilcilerinden açıklama

İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Faiz oranlarında yapılan değişiklikler neticesinde buna paralel olarak taşıt kredisi oranlarında da artış söz konusu. Öte yandan temmuz ayında düzenlenen taşıt kredilerinde büyüme sınırı sebebiyle bankaların kredi verme iştahı geçmişe göre azalmış durumda. Bu gibi nedenlerden dolayı içinde bulunduğumuz dönemde hem faiz oranları hem de krediye erişim noktasında özellikte taşıt kredisi alanında güçlükler yaşanmaktadır.”

Al-satçıların piyasadan çekilmesi

Kredi faizlerindeki artış, al-satçı olarak tabir edilen kayıt dışı ticaret yapan kişilerin sektörden el çekmesine neden oldu. Bu durum, piyasadaki araç arzını artırarak fiyatların düşmesine katkı sağladı.Merkez Bankası’nın faiz oranlarını artırması, araba piyasasında önemli bir değişime neden oldu. Kredi faizlerindeki artış, piyasada düşüşe ve al-satçıların sektörden çekilmesine neden oldu. Bu durumun devam etmesi durumunda, araba fiyatlarının daha da düşebileceği öngörülüyor.