Uluslararası Para Fonu (IMF), son Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nda küresel ekonomideki büyüme tahminlerini güncelledi. Rapora göre, küresel ekonomi, artan jeopolitik gerginlikler, yüksek enflasyon ve merkez bankalarının sıkı para politikaları gibi faktörlerin etkisiyle yavaşlama eğilimi gösteriyor.

Türkiye İçin Büyüme Tahminlerinde Düşüş

IMF, Türkiye’nin 2024 yılı büyüme tahminini yüzde 3.6’dan yüzde 3’e revize etti. Bu düşüş, küresel ekonomideki yavaşlama, yüksek enflasyon ve Türkiye’nin iç politikalarındaki belirsizlikler gibi faktörlere bağlanıyor. Raporda, Türkiye ekonomisi için enflasyon beklentileri de yukarı yönlü revize edilerek, 2024 sonu için yüzde 43 seviyesine çıkarıldı.

Küresel Ekonomideki Riskler

IMF raporu, küresel ekonomiyi etkileyen başlıca riskler olarak şunları sıralıyor:

• Jeopolitik gerginlikler: Rusya-Ukrayna savaşı gibi çatışmalar, küresel tedarik zincirlerini olumsuz etkileyerek büyümeyi yavaşlatıyor.
• Yüksek enflasyon: Merkez bankalarının enflasyonla mücadele etmek için faizleri artırması, ekonomik büyümeyi yavaşlatıyor ve yatırımları azaltıyor.
• Finansal istikrarsızlık: Yükselen borç seviyeleri ve varlık fiyatlarındaki düşüşler, finansal sistemde istikrarsızlığa yol açabilir.
• İklim değişikliği: Ekstrem hava olayları ve iklim değişikliğinin diğer etkileri, ekonomik faaliyetleri olumsuz etkileyebilir.

Türkiye İçin Öneriler

IMF, Türkiye’ye şu önerilerde bulunuyor:

• Enflasyonla mücadele: Merkez Bankası’nın bağımsızlığını güçlendirerek ve enflasyon hedefini daha düşük seviyelere çekerek enflasyonla mücadeleye devam edilmesi.
• Mali disiplin: Bütçe açıklarının azaltılması ve kamu borçlarının sürdürülebilir hale getirilmesi.
• Yapısal reformlar: İş gücü piyasası, enerji sektörü ve finansal sektör gibi alanlarda yapısal reformların hızlandırılması.
• Dış yatırımın teşviki: Yabancı yatırımcıların güvenini artırarak, doğrudan yabancı yatırımların çekilmesi.

IMF’nin Türkiye için büyüme tahminini düşürmesi, ülke ekonomisinin karşı karşıya olduğu zorlukları bir kez daha ortaya koyuyor. Türkiye’nin, küresel ekonomideki gelişmeleri yakından takip ederek, iç politikalarda gerekli düzenlemeleri yapması ve yapısal reformları hızlandırması gerekiyor. Aksi takdirde, ekonomik büyüme hedeflerine ulaşmak daha da zorlaşabilir.

Temmuz ayı, küresel merkez bankaları için önemli bir dönüm noktası oldu. Enflasyonun dünya genelinde yavaşlama göstermesiyle birlikte, merkez bankaları para politikalarında farklı yaklaşımlar sergiledi. Bazı bankalar faizleri düşürerek ekonomik büyümeyi desteklerken, bazıları ise enflasyonla mücadeleye devam etmek için faizleri artırmaya devam etti.

Kanada ve Macaristan’da Faiz İndirimi

Kanada Merkez Bankası ve Macaristan Merkez Bankası, enflasyondaki düşüşe paralel olarak faiz oranlarını düşürdü. Bu kararlar, ekonomik büyümeyi canlandırma ve yatırımları teşvik etme amacını taşıyor.

Japonya ve Rusya’da Faiz Artırımı

Japonya ve Rusya ise farklı nedenlerle faiz artırımı kararları aldı. Japonya Merkez Bankası, yenen değer kaybını önlemek ve enflasyonu artırmak için faizleri yükseltti. Rusya Merkez Bankası ise yüksek enflasyonla mücadele etmek amacıyla faiz oranlarını artırmaya devam etti.

ABD ve Avrupa’da Bekleyiş

ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB), faiz oranlarını sabit tutarak bir süre daha beklemeye karar verdi. Her iki banka da enflasyonun düşüş trendinde olduğunu ancak hedefe ulaşmak için daha fazla zamana ihtiyaç olduğunu belirtti.

Türkiye’de Durum

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizini sabit tutarak sıkı para politikasını sürdürdü. Ancak, enflasyondaki düşüş trendi ve küresel ekonomideki yavaşlama, gelecek dönemde politika değişikliklerine işaret ediyor.

Merkez bankalarının temmuz ayı kararları, küresel ekonominin karmaşık yapısını ve farklı ülkelerin farklı sorunlarla mücadele ettiğini gösteriyor. Enflasyonun düşüşü, merkez bankalarının politikalarını gözden geçirmelerine neden oldu. Ancak, jeopolitik riskler, enerji fiyatları ve tedarik zincirindeki sorunlar gibi belirsizlikler, gelecekteki para politikalarını etkilemeye devam edecek.

Yatırımların Dağılımı:

Bu yatırımlar, kıtalara ve bölgelere göre oldukça dengeli bir şekilde dağılmış durumda. Yatırımların en yoğun olduğu bölgeler şunlardır:

• Avrupa Birliği (AB): 828 yatırımla yüzde 38,75 pay
• Diğer Avrupa Ülkeleri: 457 yatırımla yüzde 21,65 pay
• Diğer Asya Ülkeleri: 233 yatırımla yüzde 5,63 pay
• Kuzey Amerika: 223 yatırımla yüzde 5,77 pay
• Yakın ve Orta Doğu: 213 yatırımla yüzde 3,19 pay

Öne Çıkan Ülkeler:

Yatırımların ülkelere göre dağılımında ise Hollanda 213 yatırım ve 23,5 milyar dolarlık sermaye pozisyonu ile ilk sırada yer alıyor. Hollanda’yı Birleşik Krallık (105 yatırım, 4,3 milyar dolar), Almanya (190 yatırım, 3,5 milyar dolar) ve ABD (208 yatırım, 3,3 milyar dolar) takip ediyor.

Yatırım Sektörleri:

Türk yatırımcıların tercih ettiği yatırım sektörleri arasında finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 67,5’lik payla ilk sırada yer alıyor. Bu sektörleri sırasıyla ulaştırma ve depolama, ana metal sanayisi, toptan ve perakende ticaret, madencilik ve taş ocakçılığı, kimya sanayisi, gıda, içecek ve tütün ürünleri imalatı ve gayrimenkul faaliyetleri takip ediyor.

Türk yatırımcıların yurt dışındaki yatırımları, Türkiye ekonomisinin önemli bir güç kaynağı olmaya devam ediyor. Bu yatırımlar sayesinde Türkiye’nin ihracatı da artıyor ve ülkeye döviz girişi sağlanıyor. Türk yatırımcıların girişimci ruhu ve yatırım kapasitesi, önümüzdeki yıllarda da küresel ekonomide önemli bir rol oynamaya devam edecek gibi görünüyor.

Türkiye ve Arap ülkeleri arasındaki ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesine yönelik önemli bir adım olan Türk-Arap Ekonomi Forumu, 14’üncü kez İstanbul’da düzenlendi. Bu yıl “İş Birliğinde Yeni Dönem” temasıyla gerçekleşen forumda, enerji, ticaret, yatırım ve finans başta olmak üzere çeşitli alanlarda işbirlikleri ele alındı.

Forumda konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, küresel ekonominin zor bir dönemden geçtiğini belirterek, “Gelecek yıl küresel büyüme oranı sadece 2,9 olacak. Bu oranın altı neredeyse resesyon demektir. Önümüzdeki dönemde 5 yıllık büyümeye baktığımızda yüzde 3 veya 3,1 düzeyinde olacağı düşünülüyor” dedi.

Şimşek, bölgesel ticaretin güçlendirilmesinin önemine değinerek, “Ticaret büyümenin temel mottolarındandır. Bölgesel ticarette entegrasyona gitmek çok önemli. Burada ciddi bir rekabet yaşanıyor. Daha yakın çalışılarak bölgesel ticareti güçlendirebiliriz. Aynı zamanda, yavaş büyüme engelini hep beraber aşabiliriz” diye konuştu.

Enerji alanındaki işbirliklerinin önemine vurgu yapan Şimşek, “Enerji konusunda az yatırım yapılıyor. Bunun sonucu olarak enerji fiyatlarının yüksek kalacağını görünüyor. Onun için daha iyi işbirlikleri yapmamız gerekiyor” dedi.

Filistin’deki acıları unutmayalım

Filistin’deki son gelişmelere de değinen Şimşek, “Filistin’de yaşanan acılar çok uzakta yaşanan acılar değiller. Burada insanlığın genel olarak, bir inandırıcılık kaybının olduğunu görüyorum ben. Hayatını kaybedenlerin yüzde 80’ni çocuk, kadın ve yaşlıysa o zaman en ufak vicdanı olan kişinin rahat uyumaması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Şimşek, “Bu yüzden bir arada çalışmamız gerekiyor. Bu acıları unutmamamız ve hep birlikte bu sorunu çözmeye çalışmamız gerekiyor” dedi.

Güven azalışlarının nedenleri

FHGE’deki düşüşün başlıca nedenleri arasında, küresel ekonomideki yavaşlama, yüksek enflasyon ve jeopolitik riskler yer alıyor. Küresel ekonomideki yavaşlama, finansal hizmetler sektörünün büyümesini olumsuz yönde etkileyebilir. Yüksek enflasyon, tüketicilerin harcamalarını azaltmasına neden olarak finansal hizmetlere olan talebi düşürebilir. Jeopolitik riskler ise finansal piyasalarda oynaklığı artırarak risk algısını yükseltebilir.

Sektörde daralma bekleniyor

FHGE’deki düşüş, finansal hizmetler sektöründe daralma yaşanacağına dair işaretler veriyor. Finansal hizmetler sektörünün 2023 yılında yüzde 4,5 büyümesi bekleniyordu. Ancak, FHGE’deki düşüş, bu büyüme tahmininin aşağı yönlü revize edilmesine neden olabilir.

Beklentiler zayıfladı

FHGE’nin alt endekslerine bakıldığında, son 3 aydaki iş durumu, son 3 aydaki hizmetlere olan talep ve gelecek üç aydaki hizmetlere olan talep beklentisi olmak üzere tüm alt endekslerde düşüş yaşandı. Bu, finansal hizmetler sektörünün gelecekteki performansına ilişkin beklentilerin zayıfladığına işaret ediyor.

Sektörde toparlanma için adımlar atılmalı

Finansal hizmetler sektörünün daralmasının, Türkiye ekonomisi için olumsuz sonuçlar doğurması bekleniyor. Bu nedenle, sektörün toparlanması için gerekli adımlar atılması gerekiyor. Bu adımlar arasında, küresel ekonomideki yavaşlamaya karşı önlem alınması, enflasyonla mücadele edilmesi ve jeopolitik risklerin azaltılması yer alıyor.