Beklentilerin Üzerinde Bir Artış

Ekonomistlerin büyük bir kısmı, Eylül ayı enflasyonunun aylık bazda yüzde 0,1 ve yıllık bazda yüzde 2,3 civarında olacağını öngörüyordu. Ancak, açıklanan veriler bu tahminlerin üzerinde bir artış olduğunu gösterdi. Özellikle enerji fiyatlarındaki yükselişin, enflasyon üzerindeki baskıyı artırdığı düşünülüyor.

Enflasyonun Kalıcı Olma Riski

Bu beklenmedik artış, enflasyonun kalıcı bir sorun haline gelme endişelerini yeniden alevlendirdi. Merkez bankaları, enflasyonu hedeflenen seviyelerde tutmak için faiz oranlarını artırmaya devam edebilir. Bu durum, ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir ve işsizlik oranlarını yükseltebilir.

Piyasaların Tepkisi

Enflasyon verilerinin açıklanmasıyla birlikte, küresel piyasalarda belirsizlik arttı. Yatırımcılar, merkez bankalarının gelecekteki politika kararlarını yakından takip etmeye başladı. Özellikle dolar endeksi ve tahvil getirilerinde dalgalanmalar gözlendi.

Nedenleri ve Sonuçları

Enflasyondaki bu artışın birçok nedeni olabilir. Bunlar arasında;

• Enerji fiyatlarındaki yükseliş: Petrol ve doğalgaz gibi enerji kaynaklarının fiyatlarındaki artış, tüketici fiyatlarını doğrudan etkiliyor.
• Tedarik zinciri sorunları: Pandemi sürecinde yaşanan tedarik zinciri sıkıntıları, üretim maliyetlerini artırarak enflasyonu yükseltiyor.
• Talepteki artış: Ekonomilerin toparlanmasıyla birlikte talepteki artış da enflasyon üzerinde baskı oluşturuyor.

Enflasyonun yükselmesi, hem bireyler hem de işletmeler için önemli sonuçlar doğurur. Bireyler, artan fiyatlarla mücadele etmek zorunda kalırken, işletmeler de üretim maliyetlerinin artması nedeniyle zor durumda kalabilir.

Geleceğe İlişkin Görüşler

Ekonomistler, enflasyonun geleceği konusunda farklı görüşlere sahip. Bazı ekonomistler, enflasyonun geçici bir sorun olduğunu ve önümüzdeki dönemde düşeceğini öngörürken, bazıları ise enflasyonun kalıcı bir sorun haline gelebileceği uyarısında bulunuyor.

Sonuç olarak, ABD’de enflasyonun beklenenden daha hızlı artması, hem ABD ekonomisi hem de küresel piyasalar için önemli bir gelişme. Bu durum, merkez bankalarının politika kararlarını etkileyebilir ve ekonomik büyüme üzerinde olumsuz sonuçlar doğurabilir.

Azalan Borçluluk:

• Bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç %2,2 artarken, diğer sektörlerin borcu %2,7 azaldı.
• İthalat borçları %3,4 geriledi.
• Özel sektörün kısa vadeli dış borcu %1,4 azalarak 93,1 milyar dolara indi.

Borç Kompozisyonu:

• Kısa vadeli dış borç stokunun %50,5’i dolar, %22,5’i avro, %10,8’i TL ve %16,2’si diğer döviz cinslerinden oluşuyor.

Kalan Vade:

• Vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç 225,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Borçlu Bazında Dağılım:

• Kamu sektörünün payı %21,
• Merkez Bankası’nın payı %20,5,
• Özel sektörün payı ise %58,5.

Kısa vadeli dış borç stokunun azalması, Türkiye ekonomisinin istikrara kavuştuğuna ve dış finansman risklerinin azaldığına dair bir işaret olarak değerlendirilebilir. Bu durum, yatırımcı güvenini de artırabilir.

Kredi Büyümesi Sınırları Düşürüldü:

• Merkez Bankası, 26 Ocak 2024 tarihinde yaptığı toplantıda, ticari krediler için aylık büyüme sınırını %2,5’ten %2’ye, ihtiyaç kredilerinde ise %3’ten %2’ye düşürdü.

Uzman Görüşleri:

• Uzmanlara göre, bu karar bankaları kredi verme konusunda daha seçici olmaya itecek.
• Bankalar, sınırların üzerinde kredi büyümesi gerçekleştirmeleri halinde ek maliyetlerle karşı karşıya kalacak.
• Bu durum, kredi faizlerinde artışa yol açacak.
• Mevduat faizlerinde de artış olması bekleniyor.

Piyasalara Etkisi:

• Kredi faizlerindeki artış, yatırımları ve tüketimi olumsuz etkileyebilir.
• Bu durum, ekonomik büyümenin yavaşlamasına neden olabilir.
• Mevduat faizlerindeki artış ise tasarrufu teşvik edebilir.

Stratejist Çağlar Toros’un Görüşleri:

• NTV yayınında konuya ilişkin soruları yanıtlayan Stratejist Çağlar Toros, Merkez Bankası’nın kararının enflasyonla mücadelede önemli bir adım olduğunu söyledi.
• Toros, kredi faizlerinde bir miktar artış olması beklendiğini, ancak bunun ekonomik büyümeyi çok fazla etkilemeyeceğini savundu.
• Toros, mevduat faizlerindeki artışın ise tasarrufu teşvik edeceğini ve enflasyona karşı bir koruma sağlayacağını belirtti.

Merkez Bankası’nın kredi büyüme sınırlarını düşürmesi, piyasalarda bazı dalgalanmalara neden olabilir. Ancak, bu kararın enflasyonla mücadelede önemli bir adım olması bekleniyor.

Dolar

Dolar, 2023 yılında yükseliş trendindeydi. Yılbaşında 13,8 TL olan dolar, yıl sonunda 18,4 TL’ye kadar çıktı. 2024 yılı için de doların yükselişine devam etmesi bekleniyor.

Doç. Dr. Filiz Eryılmaz, “2024 yılında dolar kurunun 20 TL’ye kadar çıkabileceğini düşünüyorum” diyor. Prof. Dr. Sinan Alçın ise, “Küresel resesyon beklentileri doları desteklemeye devam edecek” diye konuşuyor.

Altın

Altın, 2023 yılında da güvenli liman olarak tercih edildi. Yılbaşında 900 TL olan gram altın, yıl sonunda 1200 TL’ye kadar çıktı. 2024 yılı için de altının yükselişine devam etmesi bekleniyor.

Dr. Tuğberk Çitilci, “2024 yılında ons altının 2400 dolara kadar çıkabileceğini düşünüyorum” diyor. Mete Yüksel ise, “Altın, enflasyona karşı koruma sağlayan bir yatırım aracı. 2024 yılında da altın yatırımcılarının yüzünü güldürecektir” diye konuşuyor.

Borsa İstanbul

Borsa İstanbul, 2023 yılında yüzde 30’un üzerinde değer kazandı. Ancak, enflasyona karşı yine de yetersiz kaldı. 2024 yılı için de borsanın yükselişine devam etmesi bekleniyor.

Dr. Tuğberk Çitilci, “2024 yılında Borsa İstanbul’un 30.000 puana kadar çıkabileceğini düşünüyorum” diyor. Mete Yüksel ise, “Borsa İstanbul, değerleme açısından cazip seviyelerde. 2024 yılında borsa yatırımcılarının kazançlı çıkacağını düşünüyorum” diye konuşuyor.

Sonuç

2024 yılı, ekonomi ve piyasalar için zorlu bir yıl olacak. Dolar, altın ve borsa gibi yatırım araçlarının yükselişine devam etmesi bekleniyor. Ancak, enflasyonun yüksek olması nedeniyle bu yatırımlardan elde edilecek kazançlar da sınırlı olacak.

Dolar Endeksi 106’ya Yaklaştı

Altın Fiyatı Ons Bazında 2 Bin Doların Altına Düştü

Borsa İstanbul’da Tepki Çıkışı Zayıfladı

İç ve dış piyasalarda temkinli bir görünüm hakim. İsrail-Filistin savaşının şiddetinde bir azalma görülmesi ve yaygınlık riskinin zayıflaması bu yöndeki baskıyı biraz hafifletti.

Dolar Endeksi 106’ya Yaklaştı

ABD tahvil faiz oranlarında tepki yükselişi görülse de düşüş eğilimi korunuyor. ABD 10 yıllık bono faiz oranı yüzde 4.50’nin altını test etmişti, tekrar yüzde 4.60’ı geçti. Bu gelişmeler dolar ve Euro üzerinde küçük dalgalanmalara neden oldu. Euro zayıfladı, dolar değer kazandı. Dolar endeksi 106’ya yaklaştı. Fed’in faiz politikası tekrar yönünü yukarı çevirmedikçe ABD tahvil faizlerinde bir süre daha düşüş eğiliminin korunması beklenebilir. Bu durum dış finansman arayışındaki Türkiye için iyi bir gelişme.

Altın Fiyatı Ons Bazında 2 Bin Doların Altına Düştü

İsrail-Filistin savaşında tansiyonun düşmesine bağlı olarak güvenli liman ihtiyacının azalması altının ons fiyatında düşüşe neden oldu. Dolardaki değer kazanımı ve ABD tahvil faizlerindeki düşüşün yerini çıkışa bırakması, altın fiyatlarındaki gevşemeye katkı yaptı.

Borsa İstanbul’da Tepki Çıkışı Zayıfladı

Borsada görülen tepki yükselişi direnç seviyelerinde satışla karşılaştı. İlk destekler 7.740-7.700 seviyelerinde görülürken sonraki destekler 7.500 ve 7.300 seviyelerinde. Yükselişin devamı halinde verilecek dirençler ise 7.940-8.000 seviyelerinde bulunuyor. Tepki çıkışının devamı için 8.000 seviyesi geçilmeli. Bu durumda sonraki dirençler 8.250 ve 8.560 seviyelerinde olur. Endekste destek noktalarında tepki alım denemeleri görülse de güç kazanması olasılığı zayıf.

İç ve dış piyasalarda temkinli bir görünüm hakim. İsrail-Filistin savaşının şiddetinde bir azalma görülmesi ve yaygınlık riskinin zayıflaması piyasalardaki baskıyı biraz hafifletti. Ancak savaşın bölge ülkelerini de içine alacak şekilde yayılma durumu söz konusu olursa piyasalar yine gerilecektir.

Dolar endeksi 106’ya yaklaştı. ABD tahvil faizlerinde bir süre daha düşüş eğiliminin korunması bekleniyor. Bu durum dış finansman arayışındaki Türkiye için iyi bir gelişme.

Altın fiyatı ons bazında 2 bin doların altına düştü. İsrail-Filistin savaşında tansiyonun düşmesine bağlı olarak güvenli liman ihtiyacının azalması altının ons fiyatında düşüşe neden oldu.

Borsada görülen tepki yükselişi direnç seviyelerinde satışla karşılaştı. Tepki çıkışının devamı için 8.000 seviyesi geçilmesi gerekiyor.tunesharemore_vert

Japonya Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, Japonya’nın Çin’e yönelik deniz mahsulleri ihracatı, 2023 Ağustos ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 70,8 azaldı.

Analiz:

Atık suyun okyanusa tahliyesi, Japonya’nın deniz mahsulleri piyasasını olumsuz etkileyen en önemli faktörlerden biri olarak görülüyor.

Çin’in, Japonya çıkışlı deniz mahsullerine karşı uyguladığı ithalat yasağı da ihracatın düşüşünde etkili oldu.

Veri gündemi:

Bugün, Japonya’nın deniz ürünleri ihracatı ve Çin’in ithalat yasağı hakkında yeni gelişmeler takip edilecek.

Yurt içi piyasalar:

Yurt içinde, bugün Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksinin, yurt dışı gelişmelerden etkilenerek dalgalı bir seyir izlemesi bekleniyor.

Fukuşima’daki atık su, Japonya’nın deniz mahsulleri ihracatını olumsuz etkilemeye devam ediyor. Atık suyun etkilerinin azaltılması için Japon hükümetinin ivedilikle harekete geçmesi gerekiyor.