Ticaret Politikaları ve Fed’in Enflasyonla Mücadelesi

ABD Başkanı Donald Trump’ın hafta sonu Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından, AB’ye uygulanması planlanan tarifeleri ertelemesi piyasalarda bir miktar iyimserlik oluşturdu. Ancak, ilerleyen dönemde yeni restleşmelerin gündeme gelebileceğine dair soru işaretleri bu iyimserliklerin kalıcılığını tehlikeye atıyor. Trump’ın Truth Social hesabından, AB’nin hızlı bir şekilde toplantı tarihleri belirlemek üzere aradığı bildirmesi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yönelik sert ifadeleri, küresel jeopolitik gerilimlerin ve piyasa üzerindeki etkilerinin devam edeceğini kesin bir şekilde gösteriyor.

Trump’ın ABD’nin ticaret partnerlerine karşı başlattığı ve özellikle Çin’in merkeze konulduğu tarife adımlarının küresel büyümeyi baskılayabileceği ve enflasyonla mücadelede elde edilen kazanımları tehlikeye atabileceği endişeleri de sürüyor. Bu doğrultuda Fed’in tarifelerin gölgesinde nasıl bir yol izleyeceği henüz tam olarak netlik kazanmazken, Fed yetkilileri sözle yönlendirmelerinde enflasyon hedeflerine dikkat çekiyor. New York Fed Başkanı John Williams, merkez bankalarının enflasyon hedeflerinden sapma başladığında nispeten güçlü bir şekilde karşılık vermeleri gerektiğini vurguladı. Williams, enflasyonun kalıcı hale gelmesini istenmeyeceğini ancak bu durumun kalıcı olabileceği konusunda uyarıda bulundu. Analistler, mevcut koşulların başta Fed olmak üzere çoğu merkez bankasının politika alanını daralttığına işaret ederek, bugün yayımlanacak FOMC’nin 6-7 Mayıs’ta düzenlenen toplantısına ilişkin tutanakların beklendiğini ifade etti. Ayrıca analistler, perşembe günü açıklanacak büyüme verileri ile cuma günkü kişisel tüketim harcamalarının da piyasaların yönü üzerinde etkili olabileceğini kesinlikle kaydetti.

Makroekonomik veri tarafında, ABD’de dayanıklı mal siparişlerinin tutarı, nisanda aylık bazda yüzde 6,3 düşüş gösterdi. ABD’de S&P CoreLogic Case-Shiller Ulusal Konut Fiyat Endeksi, martta yıllık bazda yüzde 3,4 yükselerek konut fiyatlarının artış hızındaki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etti. Ülkede Conference Board Tüketici Güven Endeksi, mayısta 12,3 puan artışla 98’e çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Kurumsal tarafta, Trump’ın sosyal medya şirketi Trump Media and Technology Group’un Bitcoin hazinesi oluşturmak üzere yaklaşık 2,5 milyar dolar toplayacağını bildirmesi sonrasında şirketin hisseleri yüzde 10’dan fazla değer kaybetti.

Küresel Borsalar ve Emtia Piyasaları: Dalgalı Seyir Devam Ediyor

ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif başladı. Bu gelişmelerle tahvil piyasalarında dün alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi günü yüzde 4,45 seviyesine geriledi ve şu sıralarda yüzde 4,47’de bulunuyor. Altının ons fiyatı ise yüzde 0,2 artışla 3 bin 307 dolardan işlem görüyor. Dolar endeksi de yeni güne yüzde 0,3 yükselişle 99,8 seviyesinden başlarken, Brent petrolün varil fiyatı da 31 Mayıs’ta yapılacak OPEC+ toplantısı öncesinde yüzde 0,1 artışla 63,8 dolarda bulunuyor. Dün New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 2,05, Nasdaq endeksi ise yüzde 2,47 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,78 değer kazandı.

Avrupa borsaları dün Fransa hariç pozitif seyrederken, ABD ile AB arasında gerçekleşecek görüşmelerine dair iyimserlikler bölge pay piyasalarını destekledi. Öte yandan AB, ortak tedarik yoluyla savunma sanayi üretimine yatırım yapmak isteyen üye ülkeleri destekleyecek 150 milyar avroluk Avrupa Güvenlik Eylem Planı’nı (SAFE) resmen kabul etti. Bu plan, Avrupa’nın savunma kapasitesini güçlendirme kararlılığını gösteriyor. Bölgede Avrupa Merkez Bankasının (ECB) haziran ayındaki faiz kararı da merakla bekleniyor. ECB Yönetim Konseyi üyesi ve Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Başkanı Joachim Nagel, ECB’nin haziranda tekrar faiz indirip indirmeyeceğini tahmin etmek için henüz erken olduğunu söyledi ve ana neden olarak küresel belirsizliği gösterdi. AB Ticaretten Sorumlu Komisyon Üyesi Maros Sefcovic de, çelik, alüminyum, ilaç, uçak ve yarı iletkenler gibi sektörler hakkında ABD ile yapılması planlanan müzakerelere öncülük edeceğini belirtti. Dün Almanya’da DAX 40 yüzde 0,83, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,34, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,69 değer kazanırken, Fransa’da CAC 40 endeksi yatay seyretti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık başladı.

Asya tarafında ABD ile Japonya arasında planlanan yeni ticaret görüşmesinin bu hafta yapılabileceğine dair haber akışı ve bugün beklenen Nvidia’nın finansal sonuçlarının etkisiyle karışık bir seyir öne çıkıyor. Bölgede ABD ile Japonya’dan üst düzey yetkililerin bu hafta iki ülke arasındaki ticaret konularını masaya yatırması bekleniyor. Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda, süper uzun vadeli devlet tahvili getirilerindeki büyük dalgalanmaların daha kısa vadeli tahvillerin getirilerini etkileyebileceğini dile getirdi. Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,3 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 yükselirken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 geriledi.

Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, dün satış ağırlıklı bir seyir izleyerek günü yüzde 1,41 değer kaybederek 9.213,58 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,1 azalışla 10.462,00 puanda işlem gördü. Dolar/TL, dün yatay seyirle 39,0700’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen üzerinde 39,0730’dan işlem görüyor. Analistler, bugün yurt içinde ekonomik güven endeksi, yurt dışında ise FOMC toplantı tutanakları ve Almanya’da işsizlik oranının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.200 ve 9.100 seviyelerinin destek, 9.300 ve 9.400 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Özbekistan’ın Ekonomik Yükselişi ve Türk İş Dünyasının Katkıları: Ortak Kalkınma Vizyonu

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Özbekistan’ın 2024 itibarıyla 115 milyar dolarlık gayrisafi yurt içi hasılaya ve etkileyici bir şekilde yüzde 6,5 oranında büyümeye ulaştığını, aynı zamanda kişi başı milli gelirini de 3 bin 93 dolara yükselttiğini büyük bir memnuniyetle aktardı. Yılmaz, aynı yıl itibarıyla Türkiye’nin Özbekistan’da yaklaşık 1900 işletme ile Çin ve Rusya’nın ardından en fazla firma bulunduran üçüncü ülke konumuna gelmesinin, iki ülke arasındaki ekonomik bağların ne kadar güçlü olduğunu açıkça gösterdiğini belirtti. Özbekistan’da faaliyet gösteren Türk firmalarının, her geçen yıl yatırımlarını artırarak tekstil, gıda, inşaat, enerji, sağlık ve eğitim gibi stratejik öneme sahip birçok sektörde aktif olarak üretim yaptığını ve önemli ölçüde istihdam oluşturduğunu vurguladı. Son yıllarda Türkiye ile Özbekistan arasındaki ilişkilerin siyasi, ticari, kültürel ve eğitim alanlarında kaydettiği büyük ivmeye dikkat çeken Yılmaz, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi, Tercihli Ticaret Anlaşması ve Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması gibi kritik mekanizmaların, bu derinleşen ilişkilerin sağlam ahdi ve kurumsal temelini oluşturduğunu kesin bir dille ifade etti. Bu stratejik anlaşmalar sayesinde, Türkiye-Özbekistan iş birliğinin yalnızca ticari alanda sınırlı kalmayıp, eğitimden savunmaya kadar geniş bir yelpazede geliştiğini dile getiren Yılmaz, Özbekistan’ın 2024 yılı itibarıyla Türkiye ile ulaştığı 3,3 milyar dolarlık ticaret hacminin, Türkiye’nin ekonomik büyüklüğü göz önüne alındığında, liderlerin belirlediği 5 milyar dolar ve orta vadede 10 milyar dolar hedeflerine ulaşmasının hiç de zor olmadığını, aksine bu hedeflere çok kısa sürede ulaşılabilecek büyük bir ekonomik potansiyelin mevcut olduğunu vurguladı. Türk müteahhitlik firmalarının Özbekistan’da bugüne kadar yaklaşık 7,7 milyar dolar değerinde önemli altyapı projeleri üstlendiğini, kara yolu, demir yolu, hava alanı, kamu binaları ve sanayi tesisleri gibi kritik projeleri başarıyla tamamladığını belirten Yılmaz, bu projelerin Türk mühendisliğinin ve iş dünyasının uluslararası alandaki güvenilirliğini açıkça yansıtan önemli örnekler teşkil ettiğini kaydetti. Ayrıca, Türkiye’nin Özbekistan’ın Dünya Ticaret Örgütü üyeliğine verdiği güçlü destek ve yürürlükte bulunan Tercihli Ticaret Anlaşması’nın kapsamının genişletilmesine yönelik atılan kararlı adımların, iki ülke arasındaki ticareti serbestleştirerek ticaret hacminin gelişimine önemli ve olumlu bir katkı sağlayacağını ifade etti.

Türk İş Dünyasının Özbekistan’daki Rolü ve Ortak Kalkınma Hedefine Kesintisiz Destek

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Dünya Türk İş Konseyi (DTİK) Özbekistan Türk İş Dünyası Buluşması etkinliğinin, Türk iş insanlarını bir araya getiren, ortak akıl geliştirilen ve iş birliği imkanlarının değerlendirildiği son derece önemli bir platform niteliği taşıdığını vurguladı. Yılmaz, Özbekistan’da faaliyet gösteren dinamik Türk girişimcilerin, Türkiye’nin ve Özbekistan’ın ortak ekonomik vizyonuna önemli ve değerli katkılar sunduğunu belirtti. Türk iş insanlarının Özbekistan’da sanayi ve diğer çeşitli sektörlerde önemli ölçüde istihdam yarattığını, şehirlerin ekonomik görünümünü olumlu yönde etkilediğini ve ülkenin altyapısını güçlendirdiğini dile getiren Yılmaz, kamu ve özel sektör arasındaki güçlü iş birliğini daha da geliştirerek, Özbekistan’ın kalkınma hamlesine kesintisiz bir şekilde katkı sunmaya devam edeceklerinin altını çizdi. Programda, Türkiye’nin Taşkent Büyükelçisi Ufuk Ulutaş, Türkiye-Özbekistan Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı ve AK Parti Bursa Milletvekili Osman Mesten, DTİK Özbekistan Temsilcisi Atilla Aydoğmuş ve bazı bakan yardımcıları da hazır bulundu. Bu üst düzey katılım, Türkiye’nin Özbekistan ile olan stratejik ortaklığına ve ekonomik iş birliğine verdiği önemi açıkça ortaya koymaktadır.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın Özbekistan ziyareti ve Türk iş dünyası ile gerçekleştirdiği buluşma, iki ülke arasındaki derin ve köklü ekonomik iş birliğinin geleceğine dair güçlü bir vizyon ortaya koymaktadır. Belirlenen iddialı ticaret hedefleri ve Türk iş insanlarının Özbekistan’daki aktif rolü, ortak kalkınma hamlesine olan inancı pekiştirmektedir. Türkiye’nin Özbekistan’ın ekonomik büyümesine ve kalkınmasına olan sarsılmaz desteği, bölgedeki istikrar ve refahın artmasına önemli katkılar sunmaya devam edecektir.

Küresel piyasalar, haftayı karışık bir seyirle tamamlarken, gelecek hafta ABD’de açıklanacak büyüme ve kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksi verilerine odaklandı. Dünya genelinde resesyon endişeleri ve enflasyonla mücadele sürerken, ABD’nin ticaret politikaları ve jeopolitik gelişmeler piyasaların yönü üzerinde etkili olmaya devam ediyor.

Piyasa Gelişmeleri ve Beklentiler

• ABD Ekonomisi:
  • Fed, politika faizini değiştirmeyerek yüzde 4,25-4,50 aralığında tuttu.
  • Fed Başkanı Powell, tarifelerin enflasyonla mücadelede ilerlemeyi yavaşlatabileceğini belirtti.
  • Trump’ın faiz indirimi çağrısı, Fed ile Trump arasında olası bir uyuşmazlık endişesi yarattı.
  • Fed’in bilanço küçültme hızını yavaşlatacağı açıklandı.
  • Piyasalar, Fed’in haziranda faiz indirimine gitme ihtimalini yüksek görüyor.
  • ABD ekonomisinin 4. çeyrekte yüzde 2,3 büyüme göstermesi bekleniyor.
  • Trump’ın tarifelerde “esnek” olabileceklerine dair açıklaması piyasaları destekledi.
  • ABD ve Rusya arasındaki temaslar sınırlı bir iyimserlik oluşturdu.
  • Fed yetkilileri, ekonomideki belirsizliklere dikkat çekti.
  • OECD, ABD’nin büyüme tahminini düşürdü.
  • ABD 10 yıllık tahvil faizi geriledi, dolar endeksi yükseldi.
  • Altın ve petrol fiyatları arttı.
  • New York borsası pozitif seyretti.
• Avrupa Ekonomisi:
  • Avrupa borsaları, Almanya hariç pozitif seyretti.
  • ECB Başkanı Lagarde, ABD tarifelerinin Avrupa ekonomisini olumsuz etkileyeceğini belirtti.
  • ECB, faiz politikası konusunda veriye dayalı yaklaşım izleyeceğini vurguladı.
  • İngiltere Merkez Bankası, faizi sabit tuttu.
  • Almanya’da mali paket onaylandı.
  • AB’nin dış ticaret açığı açıklandı.
  • OECD, Avro Bölgesi ve Almanya’nın büyüme tahminlerini düşürdü.
• Asya Ekonomisi:
  • Asya borsaları karışık seyretti.
  • Çin, iç tüketimi güçlendirmeye yönelik plan açıkladı.
  • Japonya Merkez Bankası, faizi sabit tuttu ve enflasyon beklentilerini yukarı yönlü revize etti.
  • Çin’de kredi faiz oranlarında değişiklik yapılmadı.
  • Japonya’da enflasyon verileri açıklandı.
  • Çin’de perakende satışlar ve sanayi üretimi beklentileri aştı, işsizlik oranı yükseldi.
  • BYD hisseleri arttı.
  • Güney Kore ve Japonya borsaları yükselirken, Hong Kong ve Çin borsaları geriledi.
• Türkiye Ekonomisi:
  • Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi değer kaybetti.
  • TCMB, gecelik vadede borç verme faiz oranını yükseltti, diğer faiz oranlarını sabit tuttu.
  • TCMB, repo ihalelerine ara verdiğini açıkladı.
  • SPK, geri alım programlarına ilişkin düzenleme yaptı.
  • Dolar/TL kuru yükseldi.

Gelecek Hafta Beklentileri ve Önemli Veriler

• ABD’de büyüme ve PCE fiyat endeksi verileri açıklanacak.
• Avro Bölgesi ve Almanya’da PMI ve güven endeksi verileri takip edilecek.
• İngiltere’de enflasyon ve büyüme verileri açıklanacak.
• Japonya’da Merkez Bankası toplantı tutanakları ve enflasyon verileri takip edilecek.
• Türkiye’de reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı, işsizlik oranı, ekonomik güven endeksi ve dış ticaret dengesi açıklanacak.

Küresel piyasalar, gelecek hafta açıklanacak önemli veriler ve jeopolitik gelişmelerle şekillenecek. ABD ekonomisinin performansı, Fed’in faiz politikası ve ticaret savaşları gibi faktörler, piyasaların yönü üzerinde belirleyici olacak. Avrupa ve Asya ekonomilerindeki gelişmeler de yakından izlenecek. Türkiye’de ise TCMB’nin faiz kararları ve açıklanacak ekonomik veriler piyasaların odağında olacak.

Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ile ticaret hacmi son 5 yılda yüzde 59 arttı. Türkiye, 2023’te olduğu gibi 2024 itibarıyla da Birliğin en büyük 5’inci ortağı olmayı sürdürdü. Bu durum, Türkiye’nin AB ile ticaret ilişkilerinin giderek güçlendiğini ve istikrarlı bir şekilde büyüdüğünü gösteriyor.

Ticaret Hacmi ve Sıralama

• AB’nin En Büyük Ticaret Ortakları:
  • AB’nin en büyük ticaret ortağı konumunda ABD yer alıyor.
  • Çin, AB ile dış ticaret hacminde ikinci sırada bulunuyor.
  • Bu ülkeleri Birleşik Krallık ve İsviçre izliyor.
  • Türkiye, AB ile ticaret hacmiyle 5’inci sırada yer alıyor.
• Türkiye-AB Ticaret Hacmi:
  • Türkiye’nin AB ile ticaret hacmi 2024’te 210 milyar 783 milyon euroya ulaştı.
  • 2020-2024 döneminde Türkiye ile AB arasındaki dış ticaret hacmi yüzde 59 artış gösterdi.
• AB’nin Türkiye İçin Önemi:
  • AB, Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı konumunda bulunuyor.

Ticaretin Gelişimi ve Etkenler

• Ticaret Politikalarındaki Değişimler:
  • ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük tarifesi söylemleri, AB’nin ticari güvenliği konusunda Türkiye’yi öne çıkardı.
  • Jeopolitik gerilimlerin yanı sıra ticaret politikalarında yükselen korumacılık eğilimleri de Türkiye’nin AB ile ticaret ilişkilerini güçlendirdi.
• COVID-19 Salgınının Etkileri:
  • COVID-19 salgınıyla 2020’de AB’nin dış ticaret hacmi geriledi.
  • Ancak, salgının etkisinin azalmasıyla 2022’de AB’nin dış ticaret hacmi rekor seviyelere ulaştı.
• Ticari Diplomasi Faaliyetleri:
  • Türkiye, AB üyesi ülkelerle Ekonomik ve Ticaret Ortak Komitesi (JETCO) ve çeşitli karşılıklı ziyaretlerle ilişkilerini geliştirdi.
  • AB ile Gümrük Birliği’ni güncelleme müzakereleri de hız kazandı.

Türkiye’nin AB ile ticaret ilişkileri, karşılıklı fayda ve iş birliği temelinde gelişmeye devam ediyor. Türkiye’nin AB’nin en büyük 5. ticaret ortağı konumunu koruması, Türkiye ekonomisinin dış ticaretteki başarısını ve AB ile olan güçlü bağlarını gösteriyor.

Küresel Bir Buluşma

Zirveye, Amerika’dan Güneydoğu Asya’ya kadar dünyanın dört bir yanından önemli e-ticaret şirketleri katıldı. Bu sayede Türk firmaları, küresel pazaryerleriyle bir araya gelerek işbirliği fırsatları yakaladı.

E-İhracatta Yeni Hedefler

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, zirvede yaptığı konuşmada, Türkiye’nin e-ihracat hedeflerini açıkladı. Bolat, e-ihracatın genel ihracat içindeki payını yüzde 10’a çıkarmayı hedeflediklerini belirterek, bu hedef doğrultusunda çalışmaların devam edeceğini söyledi.

Yerli Firmalara Destek

Zirvede yerli firmalara yönelik önemli destekler de duyuruldu. Türk firmalarının yurt dışı pazarlara açılmasında yaşanan zorlukları aşmak için çeşitli çözümler sunuldu. Ayrıca, firmaların e-ticaret platformlarına daha kolay erişim sağlamaları için çalışmalar yapılacağı belirtildi.

İstanbul Küresel E-İhracat Zirvesi, Türkiye’nin e-ticaretteki potansiyelini ortaya koyan önemli bir etkinlik oldu. Zirvede yapılan anlaşmalar ve kurulan işbirlikleri, Türkiye’nin e-ihracatının geleceği için umut verici.

Artan İşbirlikleri ve Stratejik Anlaşmalar Temel Oluyor:

Bu ticaret hacmindeki artışın temelinde, Türkiye ile Romanya arasında son yıllarda gelişen siyasi ve ekonomik ilişkiler yatıyor. İki ülke arasında enerji ve inşaat alanlarında yapılan işbirlikleri öne çıkarken, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi‘nin kurulması da bu gelişmelere ivme kazandırdı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Romanya Başbakanı Marcel Ciolacu huzurunda imzalanan 6 anlaşma, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik bağları daha da güçlendirdi.

Kimya ve Çelik Sektörleri Öncülük Ediyor:

Romanya’ya yapılan ihracatta öne çıkan sektörler arasında kimya maddeleri ve mamulleri ilk sırada yer alıyor. Bu sektörden Romanya’ya 1,1 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Kimyayı çelik, otomotiv, demir-çelik dışı metaller ve yaş meyve-sebze sektörleri takip ediyor.

İstanbul İhracatta Lider Şehir:

Romanya’ya yapılan ihracatta İstanbul ilk sırada yer alıyor. İstanbul’dan Romanya’ya 2,1 milyar dolarlık ihracat yapılırken, Bursa 401,3 milyon dolar, Kocaeli 375,8 milyon dolar, Hatay 190,1 milyon dolar ve İzmir 106,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi.

Türkiye’nin İhracat Zirvesi Devam Ediyor:

Romanya’daki artışın yanında, Türkiye’nin genel ihracat performansı da oldukça başarılı. 2024’ün ilk yarısında Türkiye’nin toplam ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre %13,8 artarak 138 milyar 536 milyon dolara ulaştı. Bu artış ile Türkiye, ihracatını en fazla artıran ülkeler arasında ilk sıralarda yer aldı.

Gümrük Birliği’nin Genişletilmesi Hedefleniyor

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, AB ile ilişkilerde en büyük hedefin Gümrük Birliği’nin her iki tarafın da yararına olacak şekilde genişletilmesi ve güncellenmesi olduğunu söyledi. Bolat, Gümrük Birliği’nde güncelleme ve sorunların giderilmesi için çalışmalar yapıldığını ve çeşitli konularda karşılıklı anlayışa sahip olunduğunu belirtti.

İlk Toplantı 8 Temmuz’da

Bakan Bolat, Dombrovskis’in Türkiye ile üst düzey ticari diyalog kurmayı önermesinden ve bu teklifi kabul ettiklerinden memnun olduğunu ifade etti. Dombrovskis’in kendilerini ve heyetlerini 8 Temmuz’da Brüksel’de üst düzey ticari diyaloğun ilk toplantısı için davet ettiğini aktaran Bolat, Türkiye ile AB arasında gündemdeki birçok konu üzerinde çalışacaklarını ve temasların yakın biçimde devam edeceğini söyledi.

Türkiye AB’nin 5. Büyük Ticaret Ortağı

Bolat, Türkiye’nin dış ticaretinin yüzde 40’ını AB ile yaptığını ve Türkiye’nin AB’nin 5. büyük ticaret ortağı konumunda olduğunu hatırlattı. Bolat, AB ve Türkiye’nin ticarette birbirine ihtiyaç duyduğuna işaret ederek, “Çeşitli konularda birlikte çalışarak ve işbirliği yaparak ekonomik ilişkilerimizi birçok yönden geliştireceğiz.” dedi.

Dombrovskis: Türkiye Kilit Bir Ortaktır

AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis de Türkiye ile 8 Temmuz’da ilk yüksek düzeyli ticari diyaloğu gerçekleştireceklerini açıklamaktan mutluluk duyduğunu söyledi. Dombrovskis, Türkiye’nin AB için kilit bir ortak olduğunu ve bu karşılıklı hacmin yıllar içinde sürekli arttığı ticareti de içerdiğini belirtti. Dombrovskis, TİM’in Brüksel ofisi açılmasını memnuniyetle karşıladığını da ifade etti.

Ticaret Hacmi Rekor Kırdı

Dombrovskis, AB ile Türkiye arasındaki ticaretin 2023 yılında 206 milyar avroyu aşan yeni bir rekora ulaştığını ve bunun Türkiye’yi bir önceki yıl yedinci sıradan geçen yıl AB’nin beşinci en büyük ticaret ortağı haline getirdiğini açıkladı.

Karşılıklı Fayda Hedefleniyor

Dombrovskis, Türkiye ile işbirliği ve karşılıklı fayda sağlayan ilişkiler geliştirmenin AB’nin stratejik çıkarına olduğunu vurguladı. Dombrovskis, bu toplantının güçlü ekonomik ve ticari ilişkiler kurmak amacıyla Türkiye ile yeniden bir araya gelme ve daha güçlü ilişkiler kurma yolunda umut verici bir adım olduğunu söyledi.

Bakan Bolat, DEİK’in Türkiye’nin ihracat misyonunun öncülüğünü yapan lokomotiflerden biri olduğuna işaret ederek, Türkiye’yi dünyanın en fazla ihracat yapan ülkeleri arasına yükseltmek için gece gündüz kamu ve özel teşebbüs birlikte çalıştıklarını ifade etti.

Hedefler ve Başarılar:

• 2024 yılı için 267 milyar dolar mal ve 110 milyar dolar hizmet ihracatı ile toplamda 377 milyar dolar ihracat ve döviz geliri hedefleniyor.
• Geçen yıl 356,5 milyar dolar ihracat ve döviz geliri sağlandı.
• Bu yılın ilk 5 aylık ihracat rakamları, hedefin gerçekleşeceğini gösteriyor.
• Türkiye geçen yıl 240’tan fazla ülkeye ihracat yaparak 70’inde rekor kırdı.
• 49 ülkeye 1 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştirildi.
• İhracatçı sayısı 140 bine, 1 milyar dolar ihracat yapan il sayısı ise 30’a yükseldi.
• Afrika’ya 16 milyar dolar, Amerika Kıtası’na 22 milyar dolar ve Asya pazarına 65 milyar dolar yıllık ihracat yapılıyor.
• Hedef, günlük mal ihracatını 1,5 milyar dolara çıkarmak.
• Türk müteahhitlik firmaları 136 farklı ülkede 507 milyar dolar değerinde 12 bin 200 proje üstlendi.

Bölgesel ve Uluslararası İlişkiler:

• 23 Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ve 4 Tercihli Ticaret Anlaşması (TTA) yürürlükte.
• Son bir yılda Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Azerbaycan ile imzalanan anlaşmalar yürürlüğe girdi.
• Ukrayna ile STA onaylanma aşamasında.
• Körfez İşbirliği Konseyi ve İngiltere ile hizmetler sektöründeki STA müzakereleri başladı.
• Tüm dünya ile ilişkiler ağı genişletiliyor ve güçlendiriliyor.

Türkiye’nin Öncül Rolü:

• Türkiye, İsrail ile ticareti durdurma kararıyla dünyada bir ilke imza attı.
• Bu kararın ardından Belçika, İspanya, İrlanda ve Norveç gibi ülkeler de Filistin Devleti’ni tanıdı.
• Türkiye, Filistin Devleti ile istişare ve koordinasyon içinde hareket etti.
• Bu karar, dünya kamuoyunda, özellikle ABD ve Batılı ülkelerde büyük bir yankı uyandırdı.
• Türkiye, insani ve vicdani bir hareketin öncüsü oldu.

Bakan Bolat’ın konuşması, Türkiye’nin ekonomik ve siyasi açıdan küresel arenada önemli bir aktör olduğunu gösteriyor. DEİK’in desteğiyle Türkiye’nin ihracat hedeflerine ulaşacağına ve uluslararası ilişkilerde öncü bir rol oynamaya devam edeceğine inanmak için güçlü nedenler var.

Almanya’da KOBİ’lere Destek ve Yatırımcılarla Buluşma:

• Bolat, 13 Mart’ta Almanya’da “KOBİ’ler için Gelecek Günü 2024” etkinliğine katılacak.
• Etkinlikte, KOBİ’lerin dijitalleşmesi ve geleceği gibi konularda konuşma yapacak.
• Alman bakanlar ve diğer önemli isimlerle bir araya gelecek.
• Berlin’de “Yuvarlak Masa Toplantısı”nda Alman iş insanlarıyla buluşarak yatırım imkanlarını görüşecek.
• Türk-Alman Ticaret ve Sanayi Odası (TD-IHK) yönetimi ve üyeleriyle bir araya gelecek.
• Berlin Türk iş dünyası sivil toplum kuruluşlarıyla iftarda buluşacak.

Hedef 60 Milyar Dolarlık İkili Ticaret Hacmi:

• Türkiye ve Almanya arasındaki ikili ticaret hacmi 2022’de 50 milyar dolara ulaştı.
• Kısa vadede bu rakamın 60 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.
• Almanya, Türkiye’ye Hollanda’dan sonra en çok doğrudan yatırım yapan ülke konumunda.
• Geçen yıl Almanya’dan Türkiye’ye 687 milyon dolarlık yatırım girişi oldu.
• Türkiye’de 8 binden fazla Alman şirketi faaliyet gösteriyor.

İngiltere ile Serbest Ticaret Anlaşması Güncellenecek:

• Bolat, 14 Mart’ta İngiltere’ye geçerek İş ve Ticaret Bakanı Kemi Badenoch ile görüşecek.
• Görüşmede, 2021’den beri yürürlükte olan serbest ticaret anlaşmasının güncellenmesine yönelik müzakerelerin başlatılması ilan edilecek.
• Güncellenmiş anlaşma, hizmetler ticareti, yatırımlar ve tarım gibi alanları kapsayacak.
• Anlaşmanın ilk tur müzakereleri haziran ayında Londra’da gerçekleşecek.

İngiliz İş İnsanlarıyla Buluşma ve Yatırım Fırsatları:

• Bolat, İngiltere’de “Yuvarlak Masa Toplantısı” düzenleyerek iş insanları ve yatırımcılarla bir araya gelecek.
• Toplantıda, iki ülke arasındaki ticaretin geliştirilmesi ve yatırım olanakları görüşülecek.
• Bolat, Londra’daki Yunus Emre Enstitüsü’nü de ziyaret edecek.
• Yerleşik Türk iş insanları ve derneklerle bir araya gelecek.

İngiltere, Türkiye’nin Önemli Ticaret Ortağı:

• Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki ticaret hacmi 2023’te 19 milyar dolara ulaştı.
• İngiltere, Türkiye’nin en büyük 4. ihracat pazarı konumunda.
• İngiltere, 8,6 milyar dolarlık yatırımla Türkiye’deki en büyük 10 yatırımcı arasında yer alıyor.
• Türkiye’den İngiltere’ye yapılan yatırımlar ise 4,9 milyar dolar seviyesinde.

Bakan Bolat’ın Almanya ve İngiltere ziyaretleri, Türkiye’nin ticaret ve yatırım ilişkilerini geliştirmeye yönelik kararlılığını gösteriyor. Bu ziyaretler, iki ülkeyle de ekonomik işbirliğini derinleştirmek ve karşılıklı faydayı artırmak için önemli bir adım olacak.

İhracatta Rekor Seviyeler:

Bakan Bolat, ihracatta katma değer ve inovasyona odaklı üretim ve ihracat stratejilerinin meyvelerini verdiğini vurguladı. 2023 yılında ihracatın küresel belirsizliklere rağmen 255,8 milyar dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığını hatırlatan Bolat, 2024 yılının ilk ayında da yıllıklandırılmış ihracatın 256,5 milyar dolar ile rekor seviyeye ulaştığını açıkladı.

İthalatta Düşüş Devam Ediyor:

Bakan Bolat, ithalatta ise geçen yılın ikinci yarısından itibaren enerji fiyatlarındaki dengelenmenin etkisiyle önemli bir düşüş yaşandığını aktardı. Geçen yıl temmuzda 32,3 milyar dolar olan ithalatın bu yılın ocak ayında 26,2 milyar dolara gerilediğini belirten Bolat, Aralık 2023’te ithalattaki düşüşün devam ederek yıllıklandırılmış bazda son 15 ayın en düşük seviyesine gerilediğini kaydetti.

Dış Ticaret Açığı Azalıyor:

Bakan Bolat, ihracattaki artış ve ithalattaki azalışın etkisiyle dış ticaret açığının geçen yılın ikinci yarısından itibaren azalış trendi yakaladığını vurguladı. Temmuz 2023’te 12,5 milyar dolar olan dış ticaret açığının 2024 yılı ocak ayında 6,2 milyar dolara gerilediğini belirten Bolat, bu düşüşün “Türkiye Yüzyılı” vizyonunun bir göstergesi olduğunu söyledi.

Cari İşlemler Hesabı Fazla Vermeye Devam Ediyor:

Bakan Bolat, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabının Aralık 2023’te 4,2 milyar dolar fazla vererek güçlü seyrini sürdürdüğünü de açıkladı. Temmuz 2018’den bu yana altın ve enerji hariç cari işlemler hesabının fazla vermeye devam ettiğini belirten Bolat, 2023 yılında cari işlemler hesabının 45,2 milyar dolar fazla verdiğini kaydetti.

Bakan Bolat’tan Güven Veren Mesajlar:

Bakan Bolat, 2024 yılında da dış ticaret dengesindeki iyileşmenin sürdürüleceğini ve cari işlemler açığındaki düşüşün devam edeceğini söyledi. Katma değeri yüksek ve teknoloji yoğun ihracat perspektifi ile ürün ve pazarları çeşitlendirmeye devam edeceklerini vurgulayan Bolat, 2024 yılında ihracatta ve cari işlemler dengesinde daha da iyi sonuçlar elde edeceklerine inandığını belirtti.